پارگی تاندون شانه یکی از مشکلات شایع اسکلتی-عضلانی است که می‌تواند باعث درد، کاهش دامنه حرکتی و محدودیت در انجام فعالیت‌های روزانه شود. روش‌های مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد که یکی از روش‌های نوین و مؤثر، استفاده از لیزر درمانی است. در این مقاله به بررسی مراحل درمان پارگی تاندون شانه با لیزر، مزایا و معایب این روش و عوارض احتمالی آن خواهیم پرداخت.
آناتومی و عملکرد تاندون شانه
شانه یکی از مفاصل پیچیده بدن است که از چندین استخوان، عضله و تاندون تشکیل شده است. تاندون‌های اصلی شانه شامل تاندون روتاتور کاف و تاندون عضله دوسر بازویی هستند که در حرکت و پایداری مفصل نقش اساسی دارند. این تاندون‌ها در فعالیت‌های روزانه مانند بلند کردن اشیا، چرخاندن بازو و انجام ورزش‌های مختلف نقش مهمی ایفا می‌کنند. پارگی این تاندون‌ها می‌تواند به دلیل آسیب‌های حاد، استفاده بیش از حد، پیری یا بیماری‌های التهابی رخ دهد.
علائم و نشانه‌های پارگی تاندون شانه
پارگی تاندون شانه می‌تواند علائمی مانند:
- درد شدید و مداوم در شانه
- ضعف عضلانی و کاهش توانایی حرکت
- صدا دادن شانه هنگام حرکت
- محدود شدن دامنه حرکتی
- تورم و التهاب در محل آسیب دیده
- اختلال در خواب به دلیل درد شبانه را به همراه داشته باشد.
لیزر درمانی چیست؟
لیزر درمانی یکی از روش‌های غیرتهاجمی برای کاهش التهاب، افزایش ترمیم بافتی و کاهش درد در بیماران مبتلا به آسیب‌های عضلانی و اسکلتی است. در این روش، از لیزرهای کم‌توان (LLLT) یا لیزرهای پرتوان برای تحریک سلول‌ها و تسریع فرآیند بهبودی استفاده می‌شود. لیزر درمانی با افزایش تولید ATP در سلول‌ها و بهبود اکسیژن‌رسانی به بافت‌های آسیب‌دیده، باعث تسریع فرآیند بهبود می‌شود.
مراحل درمان پارگی تاندون شانه با لیزر
- تشخیص اولیه: پزشک با انجام معاینات فیزیکی، تصویربرداری (MRI یا سونوگرافی) و بررسی سوابق پزشکی بیمار، شدت و محل پارگی را مشخص می‌کند.
- برنامه‌ریزی درمانی: پس از تشخیص، یک برنامه درمانی شامل تعداد جلسات لیزر درمانی، شدت و نوع لیزر مورد استفاده تنظیم می‌شود. در برخی موارد، ترکیب لیزر درمانی با سایر روش‌های درمانی مانند تمرینات کششی و دارودرمانی پیشنهاد می‌شود.
- اجرای جلسات درمانی: در هر جلسه، پزشک با استفاده از لیزر کم‌توان یا پرتوان، ناحیه آسیب‌دیده را تحت تابش لیزر قرار می‌دهد. این فرآیند معمولاً بین ۱۰ تا ۲۰ دقیقه طول می‌کشد. تعداد جلسات معمولاً ۱۰ تا ۱۵ جلسه است که در هفته‌های متوالی انجام می‌شود.
- تمرینات توانبخشی: پس از جلسات لیزر درمانی، بیمار باید تمرینات فیزیوتراپی را برای بازیابی قدرت و انعطاف‌پذیری عضلات انجام دهد. این تمرینات شامل حرکات کششی، تمرینات مقاومتی و ماساژ درمانی است که باعث تقویت عضلات شانه می‌شود.
- پیگیری و ارزیابی نتایج: پزشک روند بهبودی را از طریق معاینه‌های دوره‌ای و تصویربرداری بررسی می‌کند. در برخی بیماران، ممکن است نیاز به تکرار دوره‌های درمانی باشد.
مزایای استفاده از لیزر در درمان پارگی تاندون شانه
- کاهش درد و التهاب بدون نیاز به داروهای مسکن قوی
- تحریک تولید کلاژن و بازسازی تاندون آسیب‌دیده
- کاهش زمان بهبودی نسبت به روش‌های سنتی
- غیرتهاجمی بودن و عدم نیاز به جراحی
- حداقل بودن عوارض جانبی
- افزایش جریان خون و تسریع متابولیسم سلولی
- بهبود عملکرد حرکتی شانه و جلوگیری از آسیب‌های مجدد
- افزایش انعطاف‌پذیری عضلات و کاهش خشکی مفاصل
عوارض احتمالی لیزر درمانی
اگرچه لیزر درمانی یک روش ایمن محسوب می‌شود، اما ممکن است برخی عوارض جانبی جزئی داشته باشد، از جمله:
- حساسیت پوستی و قرمزی موقت در محل تابش لیزر
- احساس گرما یا سوزش خفیف در برخی بیماران
- عدم اثربخشی در پارگی‌های شدید که نیاز به جراحی دارند
- نیاز به جلسات مکرر برای دستیابی به نتایج مطلوب
- احتمال تحریک بیش از حد بافتی در صورت استفاده نادرست از لیزر
محدودیت‌ها و موارد منع استفاده
لیزر درمانی برای همه بیماران مناسب نیست و در برخی شرایط، ممکن است ممنوعیت داشته باشد، از جمله:
- وجود تومور یا بیماری‌های سرطانی در محل درمان
- عفونت‌های حاد یا التهاب شدید
- بارداری (برای برخی انواع لیزرها)
- بیماران دارای دستگاه‌های پزشکی قابل کاشت مانند پیس‌میکر
- بیمارانی که به نور حساسیت دارند یا دارای بیماری‌های پوستی خاصی هستند
لیزر درمانی به عنوان یک روش نوین و غیرتهاجمی می‌تواند به بهبود پارگی تاندون شانه کمک کند و جایگزینی مناسب برای جراحی در برخی موارد باشد. این روش به کاهش درد، التهاب و افزایش سرعت بهبودی کمک کرده و می‌تواند در ترکیب با سایر روش‌های درمانی بهترین نتایج را به همراه داشته باشد. با این حال، لازم است که تحت نظر پزشک متخصص انجام شود و با سایر روش‌های درمانی مانند فیزیوتراپی ترکیب شود تا بهترین نتیجه حاصل گردد. قبل از تصمیم‌گیری درباره این روش، مشورت با پزشک و بررسی دقیق وضعیت بیمار ضروری است. همچنین، رعایت برنامه درمانی و انجام تمرینات توصیه‌شده توسط فیزیوتراپیست در افزایش موفقیت درمانی تأثیر قابل توجهی دارد.
